Soms verloopt een zwangerschap anders dan gepland en komt het gesprek over het inleiden van de bevalling op tafel. Bij DeKraamtijd.nl begrijpen we dat dit vragen en zorgen kan oproepen. Wat houdt inleiden precies in? Wanneer is het nodig? En wat zijn de risico’s en voordelen? In dit artikel bespreken we alles wat je moet weten over het inleiden van de bevalling, zodat je goed geïnformeerd bent als dit voor jou aan de orde komt.
Wat is het inleiden van een bevalling?
Het inleiden van een bevalling betekent dat de bevalling kunstmatig op gang wordt gebracht voordat deze spontaan begint. Normaal gesproken start een bevalling vanzelf wanneer je lichaam er klaar voor is, meestal tussen de 38 en 42 weken zwangerschap. Bij een inleiding helpen medische professionals dit proces een handje door verschillende methoden te gebruiken om je weeën te stimuleren.
Inleiden is een veelvoorkomende medische procedure. In Nederland wordt ongeveer 20% van alle bevallingen ingeleid. Deze beslissing wordt niet lichtvaardig genomen en gebeurt alleen wanneer de voordelen opwegen tegen de mogelijke risico’s.
Wanneer wordt een bevalling ingeleid?
De beslissing om een bevalling in te leiden hangt af van verschillende factoren. Hier zijn de meest voorkomende medische redenen:
Medische indicaties voor inleiden
- Serotiniteit: Een zwangerschap die langer duurt dan 41-42 weken
- Gebroken vliezen zonder dat de weeën op gang komen
- Pre-eclampsie of zwangerschapsvergiftiging
- Diabetes of zwangerschapsdiabetes
- Groeivertraging van de baby
- Minder leven voelen van de baby
- Polyhydramnion (te veel vruchtwater) of oligohydramnion (te weinig vruchtwater)
- Ernstige zwangerschapsmisselijkheid (hyperemesis gravidarum)
- Rhesus-antagonisme
- Ernstige psychische klachten bij de moeder
- Eerdere snelle bevalling en je woont ver van het ziekenhuis
Wanneer de bevalling inleiden per zwangerschapsweek
De overweging om in te leiden verschilt per zwangerschapsweek:
Inleiden bij 38 weken
Bij 38 weken wordt een bevalling meestal alleen ingeleid als er een duidelijke medische noodzaak is. De baby is op dit moment wel levensvatbaar, maar het kan voordelen hebben om de zwangerschap nog iets langer te laten duren als dat veilig kan. Een inleiding bij 38 weken gebeurt bijvoorbeeld bij:
- Ernstige pre-eclampsie
- Ernstige groeivertraging
- Bepaalde gezondheidsproblemen bij de moeder
Inleiden bij 39 weken
Bij 39 weken is de baby volledig ontwikkeld en worden de risico’s van een inleiding kleiner geacht. Recente studies suggereren zelfs dat bij een ongecompliceerde eerste zwangerschap, inleiden bij 39 weken kan leiden tot minder keizersnedes. Inleiden bij 39 weken kan overwogen worden bij:
- Milde pre-eclampsie
- Goed gereguleerde zwangerschapsdiabetes
- Op verzoek van de moeder bij bepaalde omstandigheden
Inleiden bij 40 weken
40 weken is de uitgerekende datum en het moment waarop je baby als ‘op tijd’ wordt beschouwd. Een inleiding rond deze tijd kan worden overwogen bij:
- Lichte zwangerschapsklachten die toenemen
- Vrouwen boven de 40 jaar (vanwege iets hogere risico’s)
- Als het praktische redenen heeft, zoals de afstand tot het ziekenhuis
Inleiden bij 41 weken
Bij 41 weken neemt de kans op complicaties voor de baby licht toe, zoals meconium (ontlasting) in het vruchtwater of een verminderde functie van de placenta. In Nederland is het beleid om zwangere vrouwen rond 41 weken een prikdatum aan te bieden voor een inleiding, na een extra controle. Dit noemen we een 41-weken poli.
Risico inleiden van de bevalling per week
Het risico van inleiden varieert per zwangerschapsweek en hangt samen met de rijpheid van je lichaam en de reden voor inleiding.
Risico inleiden bevalling bij 38 weken
Bij 38 weken zijn de belangrijkste risico’s:
- Hogere kans dat de inleiding niet aanslaat (mislukte inleiding)
- Mogelijk langere en intensere bevalling
- Iets hogere kans op een keizersnede, vooral bij eerste bevallingen
- Baby kan nog wat onrijp zijn, met mogelijk meer ademhalingsproblemen
Risico inleiden bevalling bij 39 weken
Bij 39 weken zijn de risico’s al aanzienlijk minder:
- De kans op een succesvolle inleiding is groter
- Minder risico op ademhalingsproblemen bij de baby
- Nog steeds iets hogere kans op interventies dan bij een spontane bevalling
Risico inleiden bevalling bij 40 weken
Bij 40 weken zijn de risico’s van inleiden relatief laag:
- De kans op een succesvolle inleiding is goed
- Vergelijkbare uitkomsten met spontane bevallingen
- Mogelijk nog steeds langere duur van de bevalling
Risico inleiden bevalling bij 41 weken
Bij 41 weken wegen de voordelen van inleiden meestal op tegen de risico’s:
- Verminderd risico op ernstige complicaties zoals een doodgeboorte
- Hogere kans op een succesvolle inleiding
- Mogelijk minder risico op een keizersnede dan bij afwachten
Nadelen van inleiden
Naast de specifieke risico’s per week, zijn er algemene nadelen van inleiden waar je rekening mee moet houden:
Medische nadelen
- Intensere weeën die sneller opbouwen dan bij een natuurlijke bevalling
- Meer behoefte aan pijnmedicatie zoals een ruggenprik
- Verhoogde kans op een kunstverlossing (vacuümpomp of tangverlossing)
- In sommige gevallen een hogere kans op een keizersnede
- Verhoogd risico op een hyperstimulatie van de baarmoeder
- Kleine kans op uterusruptuur (scheuren van de baarmoeder), vooral bij vrouwen die eerder een keizersnede hebben gehad
Praktische nadelen
- Een inleiding duurt vaak langer dan een spontane bevalling
- Je moet de hele tijd in het ziekenhuis blijven
- Meer monitoring en minder bewegingsvrijheid
- Minder controle over je geboorteplan
- Mogelijk meer stress en spanning
Hoe verloopt het inleiden van een bevalling?
Het proces van inleiden verloopt meestal in verschillende stappen, afhankelijk van hoe ‘rijp’ je baarmoedermond is. Dit wordt bepaald met de Bishop-score, een puntensysteem dat de stand, ontsluiting, verstrijking, consistentie en hoogte van het hoofdje beoordeelt.
Voorbereiding: rijpen van de baarmoedermond
Als je baarmoedermond nog niet rijp genoeg is (lage Bishop-score), wordt eerst geprobeerd deze voor te bereiden:
- Strippen: De verloskundige of gynaecoloog maakt met een vinger de vliezen los van de baarmoedermond. Dit kan thuis of in het ziekenhuis. Deze methode kan helpen de bevalling spontaan op gang te brengen.
- Ballonkatheter (Foley-katheter): Een dun slangetje met een ballonnetje wordt ingebracht bij de baarmoedermond. Door het vullen van het ballonnetje met water ontstaat druk op de baarmoedermond, wat helpt bij het rijpen.
- Prostaglandines: Dit zijn hormoonachtige gels, tabletten of pessaries die in de vagina worden ingebracht om de baarmoedermond te verweken. Bekende merknamen zijn Propess, Prostin en Misoprostol.
De eigenlijke inleiding
Nadat je baarmoedermond voldoende gerijpt is, of direct als deze al rijp was, volgt de eigenlijke inleiding:
- Breken van de vliezen: De gynaecoloog of verloskundige maakt een kleine opening in de vruchtvliezen, wat vaak helpt om de weeën te stimuleren.
- Oxytocine-infuus: Als het breken van de vliezen niet voldoende is, wordt een infuus aangelegd met synthetisch oxytocine (Syntocinon). Dit hormoon stimuleert de weeën. De dosering wordt geleidelijk verhoogd tot er goede weeën ontstaan.
Tijdens een inleiding word je continu gemonitord met een CTG (cardiotocogram), dat de hartslag van de baby en de weeën registreert. Dit betekent dat je minder bewegingsvrijheid hebt dan bij een natuurlijke bevalling.
Tips voor als je bevalling wordt ingeleid
Als je weet dat je bevalling zal worden ingeleid, kun je je hierop voorbereiden met deze tips:
Vooraf
- Informeer jezelf: Vraag je verloskundige of gynaecoloog precies uit over het proces
- Bereid je voor op een ziekenhuisverblijf: Neem voldoende kleding en toiletartikelen mee
- Rust goed uit: Een inleiding kan lang duren, begin uitgerust
- Eet goed: Zorg dat je voldoende energie hebt voor de bevalling
- Maak een geboorteplan: Bespreek je wensen en verwachtingen
Tijdens de inleiding
- Blijf in beweging wanneer mogelijk: Lopen, zitten op een bal of verschillende posities aannemen kan helpen
- Ontspanningstechnieken: Gebruik ademhalingsoefeningen, massage of andere technieken
- Warmte: Een warme douche of warm kompres kan helpen bij pijnverlichting
- Steun: Zorg voor goede ondersteuning van je partner of een doula
- Bespreek pijnbestrijding: Wees niet bang om pijnmedicatie te vragen als je die nodig hebt
Veelgestelde vragen over het inleiden van de bevalling
Een inleiding duurt meestal langer dan een spontane bevalling, vooral bij een eerste kind. Reken op 1-3 dagen van start tot geboorte, hoewel het soms sneller gaat.
Veel vrouwen ervaren de weeën bij een inleiding als intenser en minder geleidelijk. Ze bouwen vaak sneller op dan bij een spontane bevalling, waardoor er minder tijd is om eraan te wennen.
Ja, als wilsbekwame volwassene heb je altijd het recht om een medische procedure te weigeren. Bespreek je zorgen en mogelijke alternatieven wel grondig met je zorgverleners.
Ja, een ruggenprik (epidurale anesthesie) is zeker mogelijk tijdens een inleiding. Vanwege de vaak intensere weeën vragen veel vrouwen die worden ingeleid om pijnbestrijding.
Dit hangt af van verschillende factoren, waaronder de reden voor inleiding en de rijpheid van je baarmoedermond. Bij een onrijpe baarmoedermond kan het risico verhoogd zijn, vooral bij een eerste bevalling.
Tot slot
Het inleiden van een bevalling is een veelvoorkomende procedure die in veel gevallen nodig is voor de gezondheid van moeder of baby. Hoewel er nadelen en risico’s verbonden zijn aan inleiden, zijn deze in situaties waar inleiding medisch geïndiceerd is, vaak kleiner dan de risico’s van het voortzetten van de zwangerschap.
Het belangrijkste is dat je goed geïnformeerd bent en in gesprek blijft met je zorgverleners. Samen kunnen jullie afwegen wat het beste is in jouw specifieke situatie, rekening houdend met de zwangerschapsweek waarin je bent, jouw medische geschiedenis en de conditie van je baby.
Als je nog vragen hebt over het inleiden van de bevalling, aarzel dan niet om deze te bespreken met je verloskundige of gynaecoloog. Zij kunnen je persoonlijk advies geven dat is toegespitst op jouw situatie.
Geef een reactie