Wanneer je zwangerschaps- en bevallingsverlof erop zit en je weer aan het werk gaat, betekent dit niet automatisch het einde van je borstvoedingsperiode. Veel moeders kiezen ervoor om borstvoeding te blijven geven in combinatie met werk. Dit vraagt wel wat planning en organisatie, maar met de juiste informatie en voorbereiding is het zeker mogelijk!
Kolven op je werk is niet alleen een praktische kwestie, maar ook een wettelijk recht dat je als moeder hebt. In deze uitgebreide gids bespreken we alles wat je moet weten over kolven op je werkplek.
Je recht om te kolven op het werk
Als werkende moeder die borstvoeding geeft, heb je wettelijke rechten om je baby te voeden, ook als je weer aan het werk bent. De Nederlandse wet beschermt moeders die borstvoeding geven of kolven op het werk.
Volgens de Arbeidstijdenwet heb je tot 9 maanden na de geboorte van je kindje recht op:
- Kolfpauzes tijdens werktijd, tot maximaal 25% van je werktijd
- Een geschikte, afsluitbare ruimte om te kolven of borstvoeding te geven
- Doorbetaling van je loon tijdens het kolven
Je werkgever is wettelijk verplicht om deze faciliteiten te bieden. Dit is geen gunst, maar een recht dat je hebt als werkende moeder.
Hoe lang mag je kolven op het werk?
Een vraag die veel moeders hebben is: “Hoe lang mag ik kolven op mijn werk?” Volgens de wet mag je tot 9 maanden na de bevalling kolven tijdens werktijd, waarbij je:
- Tot 1/4 van je werkdag mag gebruiken voor kolfpauzes
- Deze tijd volledig doorbetaald krijgt
Voor een fulltime werkdag van 8 uur betekent dit dat je maximaal 2 uur mag gebruiken om te kolven. Je kunt dit verdelen in meerdere pauzes verspreid over de dag, afhankelijk van wat voor jou en je baby het beste werkt.
Een praktische verdeling kan zijn:
- ’s Ochtends een kolfpauze van 30 minuten
- Rond lunchtijd een pauze van 30-45 minuten
- ’s Middags nog een pauze van 30 minuten
De exacte tijden en duur kunnen natuurlijk verschillen per persoon en zijn afhankelijk van factoren zoals je melkproductie, het voedingspatroon van je baby en je werkschema.
Kolven op het werk na 9 maanden
Wat als je langer dan 9 maanden wilt blijven kolven? Veel moeders willen of moeten langer doorgaan met borstvoeding en kolven, ook als hun baby al ouder is dan 9 maanden.
Na de wettelijke periode van 9 maanden:
- Vervalt je automatische recht op betaalde kolfpauzes
- Moet je in overleg met je werkgever afspraken maken
- Kun je bijvoorbeeld je pauzes gebruiken om te kolven
- Of kun je flexibele werktijden bespreken
Hoewel de wet geen specifieke bescherming meer biedt voor kolven na 9 maanden, zijn veel werkgevers bereid om mee te denken over oplossingen. Het is raadzaam om tijdig het gesprek aan te gaan met je leidinggevende over je wensen voor het voortzetten van borstvoeding in combinatie met werk.
Verplichtingen van de werkgever
Je werkgever heeft duidelijke verplichtingen als het gaat om het faciliteren van kolven op het werk. Deze verplichtingen zijn niet vrijblijvend, maar wettelijk vastgelegd.
Je werkgever moet zorgen voor:
- Een hygiënische en afsluitbare ruimte om te kolven
- Dit mag geen toilet zijn
- De ruimte moet voldoende privacy bieden
- Er moet een comfortabele zitplaats zijn
- De mogelijkheid om afgekolfde melk te bewaren
- Toegang tot een koelkast
- Of een andere geschikte bewaarplaats voor moedermelk
- Doorbetaling van loon tijdens het kolven
- Kolfpauzes tellen als werktijd
- Je mag hiervoor niet gekort worden op je salaris
- Een positieve en ondersteunende werksfeer
- Geen discriminatie vanwege borstvoeding
- Respect voor je keuze om borstvoeding te geven
Als je werkgever niet aan deze verplichtingen voldoet, is het belangrijk om te weten dat je wettelijke bescherming geniet. Je kunt in zo’n geval advies inwinnen bij bijvoorbeeld je bedrijfsarts, HR-afdeling, de vakbond of het College voor de Rechten van de Mens.
Praktische tips voor kolven op het werk
Het combineren van werk en kolven kan in het begin wat wennen zijn. Met deze praktische tips maak je het kolven op je werk een stuk makkelijker:
Voorbereiding thuis
- Plan je kolfmomenten al voordat je weer gaat werken
- Oefen met de kolfpomp zodat je er handig mee bent
- Zorg voor voldoende kolfbenodigdheden:
- Extra kolfsets
- Sterilisatiedoekjes
- Borstkompressen
- Koeltasje met koelelementen
Op je werkplek
- Bespreek vooraf met je leidinggevende wanneer je gaat kolven
- Zorg voor een foto of video van je baby om de toeschietreflex te stimuleren
- Ontspan tijdens het kolven voor een betere melkafgifte
- Neem iets te drinken mee tijdens het kolven
- Houd reservekleding op je werk voor eventuele lekkages
Bewaren van moedermelk
- Label je afgekolfde melk met datum en tijdstip
- Moedermelk kan 8 uur bij kamertemperatuur bewaard worden
- In een koelkast kan moedermelk 3-5 dagen bewaard worden
- Met koelelementen in een koeltas blijft moedermelk 24 uur goed
Het ongemak en de uitdagingen voor kolvende moeders
Hoewel de wet je rechten beschermt, kan kolven op het werk toch voor ongemak zorgen. Veel moeders ervaren uitdagingen in de praktijk:
Ten opzichte van collega’s
- Soms is er onbegrip waarom je extra pauzes neemt
- Je kunt je schuldig voelen omdat je weg bent van je werkplek
- Er kan jaloezie ontstaan over je ‘extra vrije tijd’ (terwijl kolven allesbehalve ontspanning is!)
- Het kan lastig zijn om uit te leggen waarom kolven zo belangrijk is
Praktische uitdagingen
- Stress kan de melkproductie remmen
- Tijdsdruk om werk in te halen na kolfpauzes
- Logistieke planning van meetings om kolfmomenten heen
- Privacy-zorgen als de kolfruimte niet optimaal is
Emotionele aspecten
- Gemis van je baby tijdens werkuren
- Zorgen over voldoende melkproductie
- Het gevoel dat je jezelf moet verantwoorden voor je keuze
Tips voor een positief gesprek met je werkgever
Om kolven op je werk zo soepel mogelijk te laten verlopen, is een goed gesprek met je werkgever essentieel. Hier zijn enkele tips:
- Bereid je goed voor
- Ken je rechten
- Maak een concreet voorstel voor kolfmomenten
- Denk na over praktische oplossingen
- Benadruk de voordelen
- Minder ziekteverzuim van zowel jou als je baby
- Sneller terug aan het werk na je verlof
- Hogere productiviteit door meer focus en minder zorgen
- Wees open over je behoeften
- Vertel duidelijk wat je nodig hebt
- Bespreek mogelijke knelpunten
- Toon bereidheid om mee te denken in oplossingen
- Stel een proefperiode voor
- Evalueer na een paar weken hoe het gaat
- Pas indien nodig de afspraken aan
- Leg afspraken schriftelijk vast
- Vraag om een bevestiging per e-mail
- Of maak er een aantekening van in je personeelsdossier
Ervaringen van andere moeders
“In het begin vond ik het best spannend om op mijn werk te moeten kolven. Ik was bang dat collega’s het raar zouden vinden of dat ik achter zou lopen met mijn werk. Maar door open te zijn over waarom het voor mij belangrijk was, kreeg ik juist veel steun. Mijn tip: wees open, maar voel je niet verplicht om in detail te treden!” – Lisa, moeder van Noah (14 maanden)
“Mijn werkgever had geen geschikte ruimte voor me geregeld, alleen een bezemkast was beschikbaar. Toen ik uitlegde dat dit wettelijk niet voldoende was, werd er snel een betere oplossing gevonden. Ken je rechten, dat helpt enorm!” – Yasmin, moeder van Sophia (8 maanden)
“Ik ben nu al 11 maanden aan het kolven op mijn werk. Na de wettelijke 9 maanden heb ik met mijn leidinggevende afgesproken dat ik mijn lunchpauze gebruik om te kolven en daarnaast nog één extra pauze krijg. Met wat flexibiliteit van beide kanten is er veel mogelijk!” – Marloes, moeder van Tim (11 maanden)
Jouw rechten, jouw keuze
Kolven op je werk is een wettelijk recht en een persoonlijke keuze. Met de juiste voorbereiding, kennis van je rechten en open communicatie met je werkgever kun je werk en borstvoeding succesvol combineren.
Onthoud dat jij degene bent die bepaalt hoe lang je borstvoeding wilt geven, ook als je werkt. Of dat nu de wettelijke 9 maanden is of langer, zorg ervoor dat je keuze gerespecteerd wordt.
Geef een reactie